خبرنگار-مهدی کیان :دکتر محمد علی زلفی گل در همایش ملی مرجعیت علمی با بیان اینکه امروز ما پای روی دوش وزرا گذشته، رؤسای دانشگاه‌های پیشین، اساتید و پیشکسوتان گذاشته‌ایم تا به این بلوغ رسیدیم، افزود: در این مسیر بلوغ باید ببینیم در کجا‌ها قوت داریم و در کجا‌ها ضعف و ما انتظار داریم که این همایش بتواند به سؤالات اساسی ما در حوزه مرجعیت علمی پاسخ دهد.

وزیر علوم، تحقیقات و فناوری گفت: برای تحقق مرجعیت علمی باید نقشه جامع علمی کشور، سند چشم‌انداز بیست ساله و نظام سنجش و انگیزش اعضای هیئت علمی و محققان را مورد بررسی و واکاوی قرار دهیم.

وی با اشاره به نظام سنجش و انگیزش، اظهار کرد: ما در وزارت علوم در این زمینه اقدامات زیادی اجرایی کردیم نمونه آن پایه تشویق در دانشگاه‌ها است که به ۶۰پایه افزایش دادیم ضمن آنکه بازنگری آیین‌نامه ارتقا را مد نظر قرار دادیم و انتطار داریم اساتید نظرات خود را ارائه دهند.

دکتر زلفی گل، از تدوین و تصویب پژوهانه جامع خبر داد و گفت: این مصوبه در قانون هفتم توسعه آورده شده است. در پژوهانه جامع تنها حوزه فناوری مورد توجه قرار نگرفته است بلکه فعالیت‌های آموزشی، فرهنگی، پژوهشی، فناوری و نوآوری نیز مورد توجه قرار گرفته است.

وزیر علوم، تحقیقات و فناوری گفت: با تصویب پژوهانه جامع، اعطای پژوهانه شامل موارد غیر از پژوهش نیز می شود و استاد می تواند برای فعالیت فرهنگی شاگردان خود نیز هزینه کند.

وی بر ضرورت تجلیل از افراد برجسته علمی توسط مدیران دانشگاه تاکید کرد و گفت: حتما روسای دانشگاه سرآمدان علمی و دانشمندان پر استناد و مرجع خودرا شناسایی کنند و با تچلیل از آنها برای دانشجویان الگو‌سازی کنند.

مشارکت دانشگاهیان در بازنگری اسناد بالا دستی

وزیر علوم با اشاره به بازنگری نقشه جامع علمی کشور در ستاد  نقشه علمی و شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: افق سند چشم انداز بیست ساله  تا ۱۴۰۴ است و در خصوص این سند و همچنین نقشه جامع علمی لازم است  محققان و صاجبان اندیشه نظرات خودرا ارائه دهند.

وی با طرح این سؤال که چگونه می‌توانیم علم را به فنون تبدیل کنیم، گفت: ما سه نوع تحقیقات بنیادی، توسعه‌ای و کاربردی داریم و باید این ۳ حوزه مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد که در کدام زمینه توانمند هستیم و در کجا‌ها ضعف داریم.

دکتر زلفی گل با اشاره به انتشار ۸۰ هزار سند علمی در سطح بین‌المللی افزود:  در همین حدود هم مقاله در مجلات داخلی و به  زبان فارسی  منتشر شده است که در ISC نمایه‌سازی کردیم و در صورتی که درصدی از این اسناد علمی را به فناوری تبدیل کنیم می‌توانیم خلق ثروت کنیم. و این در حالی است که سطح تولید فناوری تا ۳ و ۴  را که مرتبط با فعالیت های دانشگاه است به خوبی انجام دادیم و در بالاتر از آن که به حوزه فناوری و بخش خصوصی مرتبط است موفقیت کمتری داشته ایم.

وی با اشاره به رتبه ۱۵ تولید علم ایران و ۵۴ در نوآوری اظهار کرد: در دو سالی که از عمر دولت سیزدهم می‌گذرد گام‌هایی در زمینه کاهش فاصله تولید علم و نوآوری برداشتیم که نمونه آن راه‌اندازی سامانه نان است و در آن همه سازمان‌های دولتی و خصوصی باید نیاز‌های خود را در این سامانه بارگذاری کنند.

دکتر زلفی گل با تأکید بر ضرورت توجه دستگاه‌ها به این سامانه، به ثبت ۱۲ نیاز از سوی وزارت بهداشت اشاره کرد و گفت: از امسال هزار دانشجو رساله دکتری و ارشد خود را بر اساس سامانه نظام‌ایده‌ها و نیاز‌ها تعریف کردند.

آسیب‌شناسی مرجعیت علمی

وزیر علوم، تحقیقات و فناوری تولید علم را موجب مرجعیت علمی و مرجعیت علمی را موجب خلق ثروت و سلامت و امنیت دانست و گفت: ما باید به دنبال تولید علم مرجعیت ساز باشیم.

وی برگزاری این همایش را در راستای تبیین چیستی و چرایی مرجعیت علمی دانست و گفت: خروجی این رویداد باید منجر به آسیب‌شناسی این حوزه شود و به ما نشان دهدکه در کجا‌ها خوب عمل کردیم و در کجا‌ها عملکرد مناسبی نداشته‌ایم.

وزیر علوم تأکید کرد: این همایش به ما بازی با توپ و بدون توپ را یاد دهد. بازی بدون توپ یعنی ارائه راهکار‌هایی که وابسته به ابزار نیست و بازی با توپ یعنی استفاده از زیر ساخت‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری و مغز‌افزاری برای رسیدن به مرجعیت است.

دکتر زلفی گل یکی از ملزومات تحقق مرجعیت علمی را ثبت اختراع دانست و گفت: ما چقدر توانسته  قانون مالکیت فکری را اجرایی کنیم تا حقوق دانشمندان ضایع نشود.

وی با انتقاد نسبت به کپی نتایج تحقیقات دانشمندان، این اقدام را موجب دلسردی دانشمندان ذکر کرد.